Subasman Maliyetleri ve Dikkat Edilmesi Gereken Konular (2025 Rehberi)

Subasman nedir ve neden gereklidir?

Subasman, yapı temelinin üst kısmında, zemin kat döşemesi ile toprak seviyesi arasındaki bölümde yer alan yapı elemanıdır. Basitçe ifade etmek gerekirse, yapının yerle temas eden en alt bölümü ile ilk yaşam alanı katı arasındaki yapısal geçişi sağlar.

Prefabrik Ev Seçim Rehberi ve Fiyatları (2025 Detaylı Rehberi)

Prefabrik evler, konteyner yapılar ve klasik betonarme binalar dahil olmak üzere birçok yapıda subasman, hem yapısal güvenlik hem de yaşam konforu açısından büyük öneme sahiptir. Yapıyı doğrudan yer seviyesinden ayırarak nem, su ve haşere gibi dış etkenlerden korunmasını sağlar.

Subasman çeşitleri nelerdir?

Subasman yapımında kullanılan sistemler genellikle binanın türüne, zeminin yapısına ve bölgesel iklim koşullarına göre belirlenir. Türkiye’de yaygın olarak kullanılan başlıca subasman çeşitleri şunlardır:

1. Betonarme Subasman

En sağlam ve uzun ömürlü subasman türüdür. Yerine dökme beton ile oluşturulur. Donatı (demir) kullanılır, kalıp sistemiyle inşa edilir. Genellikle konut tipi yapılarda tercih edilir. Maliyeti yüksektir ama dayanıklılığı da o ölçüde iyidir.

2. Taş Subasman

Özellikle kırsal bölgelerde ve eğimli arazilerde kullanılan geleneksel bir yöntemdir. Yığma taş ya da beton briketlerle oluşturulur. Estetik açıdan da hoş bir görüntü sağlar. Ancak düzgün zeminlerde uygulanması daha zordur.

3. Çelik Ayaklı Subasman (Kazıklı Sistem)

Prefabrik yapılarda yaygındır. Zemine çakılan çelik ayaklar üzerine oturtulur. Hızlı ve taşınabilir bir sistemdir. Özellikle geçici veya taşınabilir yapılar için idealdir. Ancak zemin çok yumuşaksa çökme riski olabilir.

4. Yükseltilmiş Platform Subasman

Özellikle konteyner evlerde tercih edilir. Beton bloklar veya ayaklar üzerine yerleştirilen platform sistemidir. Zeminden yüksek olduğu için nemden etkilenmez. Ancak alt bölümünün kapatılmaması durumunda soğuk hava geçişi yaşanabilir.

Subasman yapılmazsa ne olur?

Bir yapının subasman olmadan doğrudan toprağa oturtulması ciddi yapısal ve çevresel sorunlara yol açabilir. Özellikle prefabrik evlerde subasman yapılmadan kurulan evler kısa sürede aşağıdaki problemleri gösterebilir:

• Nem ve su izolasyon problemi: Yağmur suyunun doğrudan tabana ulaşması sonucu taban çürümeleri yaşanabilir.
• Soğuk geçişleri: Alt yalıtım olmadığı için yaşam alanı tabanı ciddi anlamda soğuk olur.
• Havalandırma eksikliği: Alt boşluk olmadığında yapı nefes alamaz ve bu küf oluşumuna neden olabilir.
• Haşere girişi: Subasman yoksa fare, böcek gibi zararlılar doğrudan eve girebilir.

Bu nedenle maliyeti artırıyor gibi görünse de subasman, bir yapı için ihmal edilmemesi gereken bir gerekliliktir.

Subasman maliyetleri 2025 yılı için ne kadar?

2025 yılı itibarıyla subasman inşası için ödenecek maliyetler; kullanılan malzeme, yapılacak alanın büyüklüğü, zeminin tipi ve işçilik maliyetlerine göre büyük farklılıklar gösterebilir. Aşağıda ortalama metrekare bazlı maliyetler yer almaktadır:

Örneğin 50 m²’lik tek katlı bir prefabrik ev için betonarme subasman maliyeti yaklaşık 75.000 TL’yi bulabilir. Eğer zemin eğimliyse bu rakam daha da artar çünkü kot farkı dolgu ve kalıp ihtiyacını artırır.

Zemin hazırlığı subasman için neden kritiktir?

Subasman, doğrudan yapının ağırlığını taşıyan temel katman olduğu için zeminle tam uyum içinde çalışmalıdır. Eğer zemin hazırlığı uygun yapılmazsa en kaliteli subasman bile zaman içinde eğilir, çatlar veya oturur.

Doğru zemin hazırlığı nasıl yapılır?

• Zemin tesviyesi: Arazi, eğimli veya çukurlu ise tesviye (düzleme) yapılmalıdır. Bu işlem genellikle iş makinesiyle gerçekleştirilir.
• Sıkıştırma: Tesviye sonrası zemin kompaktörle sıkıştırılmalıdır. Sıkıştırılmamış toprak ilerleyen dönemde çökme yapar.
• Zemin analizi: Yer altı su seviyesi yüksek olan bölgelerde drenaj sistemi uygulanmalı veya kazıklı sistemler tercih edilmelidir.
• Yağmur tahliye sistemi: Subasman çevresinde yağmur suyunun birikmesini engelleyecek eğim ve kanal sistemi olmalıdır.

Uygun hazırlık yapılmadan doğrudan subasman yapılırsa, yapı dengesiz oturabilir, duvarlarda çatlaklar oluşabilir ve zemine eğim verdikçe ev içindeki tüm döşemeler yamuk hissedilebilir.

Subasman yapımında en sık yapılan hatalar nelerdir?

Yapı sahiplerinin veya ustaların subasman inşasında yaptığı bazı hatalar hem maddi zararlara hem de uzun vadeli kullanım sorunlarına yol açabilir:

• Su terazisi kullanılmaması: Göz kararı yapılan subasmanlar, düz görünse de iç mekânda meyil oluşturabilir.
• Yalıtım katmanı atlanması: Subasman ile yapı tabanı arasında yalıtım yapılmadığında nem ve rutubet kaçınılmaz olur.
• Zeminin düzgün sıkıştırılmaması: En sık yapılan hatalardan biridir. Bu durum subasmanın zamanla çökmesine neden olabilir.
• Fazla yüksek ya da alçak yapılması: Fazla yüksek yapılırsa çıkış merdiveni maliyeti artar, fazla alçak olursa su baskınlarına açık hâle gelir.

Bu hatalar yalnızca görünüm değil, aynı zamanda güvenlik ve kullanım konforunu da doğrudan etkiler.

Subasman maliyetinden kısmak mantıklı mı?

Yüzeyde bakıldığında subasman, göze görünmeyen bir kısım olduğu için bazı kullanıcılar bu aşamada maliyeti kısmak ister. Ancak bu yaklaşım, yapının genel sağlamlığını ve yaşam konforunu riske atar.

Maliyetten kısmaya çalışırken karşılaşılan yaygın sorunlar:

• Kalitesiz beton kullanımı: Düşük dozajlı beton uzun vadede çatlama yapar.
• Donatı kullanılmaması: Özellikle betonarme subasmanda demir kullanılmazsa yapının taşıma gücü ciddi şekilde düşer.
• İzolasyon malzemesinden tasarruf: Bu da rutubet ve ısı kaybına yol açar.
• Eksik yüksekliğe sahip platformlar: Haşere ve nem geçişi artar.

Ucuza mal edilen bir subasman, kısa sürede ek tadilat gerektirebilir ve bu da maliyeti daha da artırır. Yani başlangıçta 5-10 bin TL tasarruf etmek isterken ilerleyen dönemde 30-40 bin TL ekstra masraf doğabilir.

Firmaların subasman fiyatlarında neden büyük farklar var?

Aynı metrekarede, aynı subasman türü için teklif veren iki farklı firmanın arasında %40’a varan fiyat farkı olabilir. Bunun birkaç temel sebebi vardır:

• Beton kalitesi ve demir oranı: Bazı firmalar düşük C sınıfı beton veya minimum demir kullanır, bu da maliyeti düşürür ama kaliteyi de azaltır.
• Taşıma ve kurulum hizmeti: Bazı firmalar zemin hazırlığı ve şantiye nakliyesini dahil ederken, bazıları bu kalemleri fiyata yansıtmaz.
• Garanti süresi: Kaliteli işçilik yapan firmalar, daha uzun garanti sundukları için daha pahalı olabilir.
• Bazı firmalar “yalnızca beton döküm” yaparken, bazıları “anahtar teslim subasman” hizmeti sunar.

Bu nedenle teklifleri değerlendirirken yalnızca fiyat karşılaştırması yapmak yerine, teklif içeriği, malzeme kalitesi ve referans projeleri de dikkate alınmalıdır.

Subasman seçiminde bölgesel farklılıklar önemli mi?

Evet, Türkiye’nin farklı bölgelerinde iklim, toprak yapısı ve yerel yönetmelikler büyük farklılık gösterdiğinden, subasman tercihi de bu koşullara göre uyarlanmalıdır.

Karasal iklimli bölgeler (ör. İç Anadolu, Doğu Anadolu)

• Toprak kışın donar, yazın kurur. Betonarme subasman tercih edilmelidir.
• Yalıtım şarttır. Isı kaybı çok yüksek olabilir.

Nemli ve yağışlı bölgeler (ör. Karadeniz)

• Subasmanın yerden yüksek olması ve iyi drenaj yapılması çok önemlidir.
• Taş subasman veya çelik ayaklı sistem önerilir.

Deprem riski yüksek bölgeler (ör. Ege, Marmara)

• Hafif yapı sistemleri tercih edilmeli, subasman iyi oturtulmalıdır.
• Betonarme veya çelik ayaklı sistemler uygundur, ancak zemin analizi şarttır.

Örnek subasman maliyeti hesaplama (2025)

Diyelim ki 60 m² tek katlı prefabrik ev yaptırmak istiyorsunuz ve betonarme subasman tercih ettiniz:

• Zemin tesviyesi ve sıkıştırma: 7.000 TL
• Demir donatı: 5.500 TL
• C30 Beton (60 m² x 0.15 m = 9 m³): 9.000 TL
• Kalıp ve işçilik: 6.500 TL
• Su yalıtımı ve katmanlar: 3.000 TL
• Toplam Maliyet: Yaklaşık 31.000 TL – 36.000 TL

Bu fiyatlara şehir içi nakliye, zemin eğimi, drenaj sistemi gibi ek kalemler dahil değildir. Ayrıca döviz kuru, çimento fiyatı ve demir piyasasındaki artışlara göre bu maliyet %15-20 artabilir.

Kullanıcı Deneyimi: Subasman yaptırırken yaşadıklarım

Ben de 2024 sonunda prefabrik bir ev için subasman yaptırmaya karar verdim. İlk etapta "altı görünmeyecek zaten" diyerek düşük bütçeli bir firmaya yöneldim. Ancak işin içine girince şu detayları fark ettim:

• Uygulama ekibi sabah geldi ama yanında terazi bile yoktu. Tüm ölçümler göz kararı yapıldı.
• Beton pompası için ayrı ücret talep edildi. Oysa bu hizmetin dahil olduğu söylenmişti.
• Çevre drenajı yapılmadığı için ilk yağmurda alt taraf gölet gibi oldu. Sonradan yeniden müdahale ettirdim.

Bu süreçte öğrendim ki, alt yapı "görünmeyen ama en hayati" şeymiş. En başta biraz fazla harcamak uzun vadede sizi fazlasıyla kurtarıyor. Tavsiyem: Ne olursa olsun işin uzmanından teklif alın, projeyi yazılı hale getirin ve ustaları işi teslim edene kadar başında bırakmayın.

Sık Sorulan Sorular (SSS)

Subasman ruhsata dahil midir?

Evet. Ruhsatlı yapılarda subasman da yapı ruhsatı içinde değerlendirilir. Projede gösterilmeyen bir subasman inşa edilirse, ileride kaçak yapı muamelesi görebilir.

Subasman için inşaat ruhsatı alınmadan işlem yapılabilir mi?

Hayır. Yasal olarak yapı ruhsatı alınmadan subasman dökümüne başlanamaz. Eğer kaçak inşaat yapılırsa belediye mühürleme veya yıkım kararı alabilir.

Subasman yüksekliği ne kadar olmalı?

Genellikle 30–50 cm arası yükseklik idealdir. Eğimli arazilerde bu 70 cm'ye kadar çıkabilir. Yüksekliği belirlerken haşere geçişini ve su izolasyonunu da hesaba katmak gerekir.

Subasman yapılırken zemine naylon sermek gerekir mi?

Evet. Özellikle betonarme subasmanlarda, beton altına naylon serilerek nem geçişi engellenmelidir. Bu, hem betonu korur hem de alttan gelen rutubeti önler.

Editör editi:

Temu'dan Sipariş Süreci Hakkında Her Şey (2025)

Kalorifer Petekleri Neden Isınmaz? Tüm Olası Sebepler ve Çözümleri

Kombi Sürekli Su Eksiltiyor, Ne Yapmak Gerekir?

0 Olan Kredi Notu Nasıl Yükseltilebilir?

Buzdolabı Çok Gürültülü Çalışıyor mu? Normal mi, Bozuldu mu?