26.10.2017

Excel Rastgele Sayı Üretme Yöntemleri

Excel eğitimlerimize ara vermeden devam edelim ki motivasyonumuz düşmesin ve üzerine koyarak bir excel uzmanı düzeyinde bilgi birikimine sahip olabilelim. Bugünün konusu olarak, Excel’de nasıl rastgele sayı üretebiliriz konusunu inceleyeceğiz. Üreteceğimiz rastgele sayının, ihtiyacımıza göre tamsayı, küsüratlı bir sayı, belirli sayıların aralığında bir sayı ya da belirli bir istatistiksel dağılıma uygun şekilde yaratılmış olması gerekebilir. Tümüne sırasıyla değinerek inceleyelim.

Excel kullanarak rastgele sayı üretmenin en kolay yolu, ilgili excel formüllerini kullanmaktır. Bu alanda excel bize 2 farklı excel formülü sunar, bunlar RAND (S_SAYI_ÜRET) ve RANDBETWEEN (RASTGELEARADA) fonksiyonlarıdır. Benim kullandığım Microsoft Excel yazılımının dili İngilizce olduğu için bundan sonraki fonksiyon çağırma işlemlerini İngilizce gerçekleştireceğim ancak bundan sonra ne zaman RAND yazarsam, Türkçe excel kullananlar S_SAYI_ÜRET formülünü, ya da ne zaman  RANDBETWEEN formülünü kullanırsam, Türkçe excel kullananlar RASTGELEARADA formülünü kullanabilirler. Kullanımları birebir aynıdır ve hazırladıkları uygulamalar tamamen aynı şekilde çalışır halde olacaktır.

1. Excel’de Rastgele Sayı Üretmek

Excel’de herhangi bir sayı üretmek istiyorsak, en kullanışlı fonksiyon, RAND fonksiyonudur. RAND fonksiyonunun görevi ise, her kullanıldığında 0 ile 1 arasında rastgele bir sayı üretmesidir. Benim işime 0 ile 1 yaramaz diye düşünüyorsanız yanılıyorsunuz demektir çünkü ufak matematiksel işlemler ile bu yarattığımız 0 ile 1 arasındaki rastgele sayılardan neredeyse ulaşamayacağımız bir değer aralığı yok. Ama 2 değer arasında amsayı üretmek istiyorsanız 2. madde sizin için daha kullanışlı olacaktır. Sırayla gidelim ve önce RAND() fonksiyonunu bir detaylandıralım:

Fonksiyonu çağırmak için, 0 ile 1 arasında rastgele sayı üretmek istediğimiz herhangi bir hücre içerisinde =RAND() formülünü yazalım ve çıktımıza bir bakalım.

excel rand fonksiyonu

Enter tuşuna basıyoruz ve

excel rastgele sayı üretmek

Bilgisayar gerçekten de 0 ile 1 arasında rastgele bir sayı üretmiş. Peki biz 10 tane sastgele sayı üretmek isteseydik ne olacaktı? Çözümü basit, =RAND() formülünü A1:A10 aralığının tümüne yazarak ya da ilk yazdığımız A1 hücresinin sağ altından A10’a kadar çekerek uzatırsak:

excel rand fonksiyonu sayı üretmek

İşte excel bu yüzden bu kadar pratik. Haydi bir de 0 ile 1 arasındaki sayılar ile nasıl tamsayılar (örneğin 1 ile 10 arasında) üretebiliriz bir de buna bakalım:

Örnek: 0 ile 1 arasında ürettiğimiz rastgele sayıları kullanarak 1 ile 10 arasında rastgele 5 adet sayı üretelim.

excel rand rastgele tamsayı üretmek

Çözüm:

- Eğer RAND fonksiyonu ile 0 ile 1 arasında rastgele sayılar üretebiliyorsam, bu değeri 10 ile çarparsam 0 ile 10 arasında sayılar üretiyor olacağım. (0 ve 10 değerlerini alamaz)

- ROUNDDOWN fonksiyonu, herhangi bir küsüratlı sayıyı aşağı yuvarlamayı sağlamaktadır. Dolayısıyla (0,10) aralığındaki bir değerin tamsayı kısmını aldığımda 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9 sayılarnı üretebliyor olacağım.

- Ürettiğim sayı her kaç olursa olsun, ben bu sayıya 1 değerini eklersem, ürettiğim sayılar 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10 olmuş olacak.

- Çözüm: ROUNDDOWN((RAND()*10);0)+1

Aslında 1 ile 10 arasında ya da 6 ile 49 arasında rastgele sayı üretmenin elbette daha kolay bir yolu var. İkinci başlıktan devam edelim.

Not: Uygulayanlar farkedecektir, her bir formül güncelleme işleminde, daha önce rastgele üretmiş olduğumuz sayılar yeniden üretilmektedir. Bunun sebebi, calculate (hesaplama) işleminin excel varsayılan ayarlarında otomatik olarak ayarlanmış olmasıdır.  Çözümünü ayrı bir başlıkta makalenin en sonunda ele aldım.

2. Excel’de Rastgele Tamsayı Üretme

Excel’de belirli bir aralıkta tamsayı üretmek olarak da tanımlayabileceğimiz şekilde amacımız x ile y arasında tamsayı oluşturmak ise, bu alanda kullanacağımız fonksiyon RANDBETWEEN(x,y) fonksiyonudur ve RANDBETWEEN(x,y) fonksiyonu her çağırıldığında, adından da anlayabileceğimiz gibi bize x ile y arasında rastgele bir sayı üretecektir.

Örneğin 200 ile 500 arasında rastgele bir sayı üretmek istersek, yazacağımız fonksiyon =RANDBETWEEN(200;500) olacaktır.

excel iki sayı arasında rastgele sayı üretmek

Yine benzer şekilde iki sayı arasında istediğimiz kadar sayı üretebiliriz. RAND fonksiyonuna benzer şekilde, RANDBETWEEN fonksiyonunu yazdığımız hücreyi de çekerek uzatırsak, ürettiğimiz rastgele değerlerin sayısı artmış olacaktır.

excel çok sayıda rastgele sayı üretmek

Örnek: Alt sınırı ve üst sınırı başka hücrelerde saklanan değerler için bu aralıklarda rastgele tamsayılar üretiniz.

excel rastgele sayılar örnek

Çözüm: Eğer bir konsol yazılımı kullanıyor olsaydık, bunca değeri saklayacak 20 değişkene ya da 10’ar değer saklayan 2 vektöre ihtiyaç duyacaktık ve 10 kere dönecek bir döngü içerisinde rastgele sayı hesaplamamız gerekecekti. İşte bu yüzden excel işletmeler tarafından bu kadar yaygın kullanılıyor, çünkü pratik ve kod yazma bilgisi gerektirmiyor.

excel soru çözümü rastgele sayılar

Önceki yazıda, referans bazlı işlemlerin nasıl yapılabileceğini ve (bu örnekte gerek duymadıysak da) formüldeki referans hücrelerin nasıl sabitlenebileceğini incelemiştik. İncelemek isteyenler Excel'de Formülde Hücreleri Sabitlemek makalesini inceleyebilirler. Excel, tüm sekmelerdeki ve hatta dosyalardaki diğer hücrelerdeki değerler üzerinden işlem yapabilme yeteneğine sahip bir yazılım, işin aslı onu pratik kılan en temel özellik de zaten bu.

Eğer x ile y arasında rastgele bir sayı üretmek istiyorsak bunun için RANDBETWEEN(x,y) formülünü kullanacağımızı zaten biliyoruz. Dolayısıya C2 hücresinde eğer 100 ile 177 değerleri arasında sayı üretmek istiyorsak ve benzer işlemi 10 kere daha tekrarlamamız gerekeceğinin farkındaysak, tek yapmamız gereken C2 hücresi içerisinde =RANDBETWEEN(A2,B2) formülünü yazmak ve bu formülü C10’a kadar uzatıp bırakmak. Bakmayın uzun uzun izah etmeye çalışmama, 3 saniyede problemimizi çözdük.

3. Excel’de Rastgele Küsüratlı Sayı Üretme

İhtiyacımız pekala Excel’de küsürlü sayı üretmek de olabilir ancak hazır fonksiyonlar arasında öyle bir özellik yok? Ama elbette bu bize engel olacak diye bir şey de yok. Excel halen bu tip ihtiyaçlar için biçilmiş kaftan.

1. Yöntem: RANDBETWEEN ve RAND Formülleri ile Rastgele Küsüratlı Sayı Üretme

Biz zaten x ile y tamsayıları arasında tamsayı üretmeyi (RANDBETWEEN fonksiyonu) ve 0 ile 1 arasında rastgele sayılar üretmeyi (RAND fonksiyonu) biliyoruz. Excel’de toplama işlemi yapmak o kadar kolay ki..

Örnek: 100 ile 200 arasında küsüratlı 5 adet sayı üretelim.

Çözüm: A2 sütununda 100 ile 200 arasında tamsayı üretiriz, B2 sütununda ise 0 ile 1 arasında küsüratlı sayı üretiriz. Ya da kısaca:

=RANDBETWEEN(100;200)+ =RAND()

excel küsüratlı sayı rand

2. Yöntem: Sadece RAND Formülü ile Rastgele Küsüratlı Sayı Üretme

Aynı problemin çözümü üzerinden deneyelim. RAND fonksiyonu ile 1 ile 10 arasında rastgele sayı üretmek için 1. bölümde şunu yapmıştık:

ROUNDDOWN((RAND()*10);0)+1

Pekala benzer şekilde bu yapıyı 100 ile 200 arasında sayı üretmek için de kullanabiliriz.

Örneğin 1 ile 100 arasında sayı üretmek istersek: ROUNDDOWN((RAND()*100);0)+1

Benzer şekilde 100 ile 200 arasında rastgele sayı üretmek için ise =ROUND((RAND()*100);0)+100 formülüni yaratabiliriz. Elbette tek çözüm bu formülü kullanmak olmayacaktır, bu yüzden kendi çözümlerinizi de üretebilirsiniz. Yukarıdaki formülün 100 ile 200 arasında rastgele sayılar üreteceğine inanmayan varsa:

excel sonuçlar

3. Yöntem: Data Analysis ile Rastgele Küsüratlı Sayı Üretme

3. bölümde ayrıca değineceğimiz için sadece mümkün olduğunu söyleyip 3. Bölümün kendisine geçelim.

4. Excel Data Analysis ile Rastgele Sayı Üretmek

Not: Eğer ribbon’unuzda Data sekmesi altında data analysis özelliği aktif değilse şu adımları izleyiniz:

a. File/Options seçimini yaprak Excel Options ekranını açınız.

b. Bu ekrandan analysis toolpak’e çift tıkayınız.

excel analysis toolpak eklemek

 c. Analysis toolpak’i aktive ederek OK tuşuna basınız.

excel add ins eklemek

İşlem tamamlandığında Data sekmesi altında sağ tarafta Data Analysis butonunu görüyor olacaksınız.

excel data analysis toolpak

Data Analysis nedir ve neler yapmamıza olanak sağlar konusunu farklı bir makaleye bırakarak bu alanı kullanarak nasıl rastgele sayılar üretebileceğimizi inceleyelim.

Data Analysis butonuna bastığınızda istatistiksel araçlardan oluşan bir liste göreceksiniz:

excel random number generation

Bu listeden random numer generation seçimini yapalım ve OK diyelim.

Örneğin normal dağılıma sahip, 100 ortalama ve 5 standart sapma değerleri ile 10x10 boyutlu bir matris yaratmak istersek:

excel random normal distribution

Çıktımız da küsüratlı sayılardan oluşan ve istediğimiz sonuçlara bağlı olarak listelenecektir:

excel rastgele normal dağılım

Excel’de Rastgele Değerlerin Otomatik Yenilenmesini Engellemek

Ribbon içerisinden Formulas/Calculation Options’a gelinir ve buradan istenen yenileme yöntemi seçilebilir.

excel rastgele sayıları yenileme kapatma

Excel Rastgele Sayı Üretme Yöntemleri
Bu makalenin telif hakkı ve tüm sorumlulukları yazara ait olup, şikayetler için lütfen bizimle iletişime geçiniz.
URL:
Etiketler:

Bu makale 60590 kez okundu

26.10.2017 tarihinde yazıldı
Reitix

Yorumlar

  • sonberber
    28.06.2021

    bu kadar çok aracı bir programın içinde bir yerlere ekleyip de halen kullanıcıyı korkutmayan ve pratik bir bilgisayar programı olarak sunmaya devam edebiliyor olmak microsoft'un en büyük başarısı olabilir. hata bana sorarsanız excel windows'tan bile daha başarılı bir program olabilir

  • simurg
    29.01.2020

    üretilen rastgele sayıların sürekli olarak değişiyor olmasını engellemek için üretile sayıların tümünü kopyalamak ve bir kereye mahsus olmak üzere özel yapıştır seçenekleri altında değer olarak yapıştır denmesi gerekiyor. yoksa her klavyeye ya da mouse'a basışınızda yaptığınız tüm işlem sonuçlarının değişmesi çok dikkat dağıtıyor

  • sercan2009
    14.05.2019

    data -> data analysis -> random number generation seçimi altında uniform dağılım, normal dağılım, bernoulli dağılımı, binom dağılım, poisson dağılımı, patterned ve discrete olmak üzere istatistiksel dağılımların karakterlerine uyacak rastgele sayılar üretmeniz de mümkün. dağılımınızı seçtikten sonra ortalama ya da standart sapma gibi parametrelerinizi seçerek istediğiniz kadar satır (number of random numbers) ya da sütunda (değişken/variable) rastgele sayı üretebilirsiniz

  • karagöz
    04.05.2019

    istatistiksel dağılımlara uygun olarak veri üretme teknikleri hakkında biraz daha örnek hazırlamanız mümkün mü? örneğin belirli bir standart sapma ve ortalama ile dağılmış normal dağılıma uygun bir veri setinin üretilmesi için gereken adımları örneklendirebilirseniz burada herkese çok faydalı olur

  • husen
    05.04.2019

    bu kadar kolay yolu olduğunu bilmiyordum bu sayı üretme türetme işlerinin. ben de gerektiğinde bakmadan kendimce sayıları üretiyordum rakamları bir araya getirerek. tabii süre olarak kıyaslarsak kesinlikle benim yaptığım hammallıkmış.

  • Webstar
    17.10.2018

    yazılarınızın devamını bekliyorum. açıklayıcı örnek vererek anlatımınız da akılda kalıcı. excel ya da işimize yarayacak diğer konular her şey olabilir.

  • temizbilek
    27.07.2018

    sayıların birbirini ne kadar tekrar etmemesi konusunda excel size gerekli detayda seçenek sunamayabilir ama herkes rastgele sayıları bu detayda kullanmadığı için bence de yeterli oluyor

  • gumanji
    18.07.2018

    dışarıda excel'den bağımsız bir sistemde yapay zeka ile veri üretmek ve bunları bir servis ile excel ile dışarıdan almak da mümkün, hatta düzenli güncelleme gibi özellikler de var excel'de ama bence de çok gereksiz bir çalışma olur

  • martinci
    18.07.2018

    bilgisayara kendi yapay zekası ile karar aldırabileceğiniz en son platform muhtemelen excel'dir :) matlab ya da r gibi programları ve ilgili kütüphanelerini bir araştırın

  • nevAmore
    18.07.2018

    neural networks, yapay zeka, machine learning ve deep learning zaten insanın tembellik fantezilerinden güç alınarak yola çıkmasa bu noktalara gelemezdi, ama sonumuz matrix'teki gibi de olabilir, bi kapatma tuşu da şart bu makinelere :)

  • kaymazhoca
    18.07.2018

    sadece rastgele sayılar değil rastgele yazılar da üretebiliriz bu mantıkla, aslında kendi yapay zekasını da excel'e entegre etsek de şu işleri de bizim yerimize yapsa harika olacak

  • altunbezel
    09.07.2018

    bir yerden sonra hep aynı sayıları üretme eşiği anlamına gelen seed kavramı hakkında da bilgi verebilirseniz çok sevinirim, rasgele sayı üretiminde excel için seed'in ayarlanması konusunda excel'in yeterlilikleri nelerdir?

  • ChrisisDoctor
    11.06.2018

    rand komutu da uniform veri üretiyor sanırım, randbetween ile istediğim sayılar arasında istediğim kadar sayı üretebilmek çok kullanışlı bir özellik ama her güncellemede sayıların tekrar sıfırdan üretilmesini engellemek için kopyala özel yapıştır yapmak gerekiyor

Bu yazıya siz de yorum yapabilirsiniz

İnternet sitemizdeki deneyiminizi iyileştirmek için çerezler kullanıyoruz. Bu siteye giriş yaparak çerez kullanımını kabul etmiş sayılıyorsunuz. Daha fazla bilgi.