Restoranda yemek yediğimizde yemeği ve hizmeti beğenme derecemize göre %10 ile %20 arasında bahşiş veririz, ya da sadece para üstündeki bozuklukları almayız ama restoranda yemek yeme kültüründe bahşiş vardır ve bu bahşişler de genellikle restoran çalışanları arasında pay edilirler. Tekne turuna çıkarız ve bir para karşılığı anlaşırız, çıkarken de gemiciye ve tekne çalışanlarına bölüştürülecek şekilde yine bir bahşiş bırakırız, bu da tekne turu kültüründe olan bahşiş kültürüdür, dolayısıyla bir yere hizmet almaya gittiysek ve istediğimiz hizmeti de aldıysak teşekkür mahiyetinde bahşiş bırakmak işin kültüründe vardır.
Şimdi gelelim eve verdiğimiz siparişlere. Yemek siparişlerini genellikle motokuryeler dağıtırlar. Yükleri nispeten hafiftir ve yemek/içecek taşırlar. Siparişi eve getirdiklerinde de yine yemek kültüründe olduğu gibi usulen %10 gibi bir bahşiş verilir. Son zamanlarda getir ve banabi gibi sipariş uygulamalarından ya da zincir marketlerin e-ticaret uygulamalarından da eve sipariş vermeye başladık ve yine siparişimizi kapıya asmalarını rica etsek bile uygulama üzerinden bahşiş verebiliyoruz. Gelelim kargo şirketlerinin kuryelerine. İlginç bir şekilde kargo firmalarında kuryeye bahşiş verilmiyor, üstelik daha büyük araçlarla daha ağır yükleri dağıtarak daha zor bir görev yapıyor olmalarına rağmen. Sorunun yaygın yanıtı olarak kargo kuryelerine bahşiş verilmez gibi bir genelleme yapılabilir ama verilmeli mi derseniz bence yeri geldiğinde buzdolabı ya da masa gibi ağır yükler bile taşıyan kargo görevlilerine bence bir bahşiş ve tip verme kültürü oluşmalı ve yaygınlaşmalı.
Not: bu insanlar karggo dağıtmak için zaten maaş alıyorlar argümanını biliyor ve anlıyorum ama benzer durum restoranlar için de geçerli.
Güncelleme: Kargo firmalarının sevilmemesi gibi yaygın bir durum var ve bu antipati çalışanlara da yansıtılıyor, dikkat kırılacak eşya var yazılı kutuları fırlatıp tekmeleyen kargo görevlilerinin de bu kötü imajda büyük etkisi var. Ama her kargo şirketi çalışanı kargonuzu tekmelemez, hatta yere düşmesin diye büyük bir çaba da harcar. Bu yüzden daha adaletli bir uygulama olması gerektiğini düşünüyorum. Lojistik sektörü ile de yakından uzaktan alakam ya da menfaatim yok, sadece bir tüketici olarak içime oturan bir haksızlığı paylaşmak istedim.